मिश्र वाक्य
एउटा मुख्य उपवाक्य र अर्को आश्रीत उपवाक्य मिलेर बनेको वाक्य मिश्र वाक्य हो। यसमा एउटा स्वतन्त्र उपवाक्य र एक वा एकभन्दा बढी अभिनस्त उपवाक्यहरु रहेका हुन्छन्। यस्ता उपवाक्यहरुको योजकको रुपमा जब-तब, त्यो, जसरी-उसरी, भनी जस्ता सापेक्ष संयोजकहरुको प्रयोग गरिन्छ।
उदाहरण: जब घाम लाग्ला तब धान सुकाउँला।

संयुक्त वाक्य
एकभन्दा बढी स्वतन्त्र उपवाक्यको योगबाट निर्मित वाक्य संयुक्त वाक्य हो। संयुक्त वाक्यमा आउने उपवाक्यमा समापक क्रियाको प्रयोग भएको हुन्छ। यस्ता उपवाक्यलाई निरपेक्ष संयोजकले जोडेको हुन्छन्। कहिले शून्य संयोजकहरुको सहयोगबाट पनि संयुक्त वाक्यको रचना हुन सक्छ।
उदाहरण: राम ज्ञानी र परिश्रमी छ।